Sanırım son birkaç yılın en karlı kışını yaşıyoruz. Soğuk ve bol karlı bir kış gününde bu yazı nedeniyle sizleri bir kat daha üşütmek istemezdim fakat önemli olduğunu düşündüğüm bu bilginin sizleri ısıtacağını sanıyorum.
Bu kadar çok kar yağması aklıma dünyamızın yaşamış olduğu buzul çağlarını getirdi. İlginizi çekeceğini ve önemli bir bilgi olduğunu düşündüğüm için, bu konudaki tespitleri sizinle paylaşmak istedim.
Dünyada Yaşanan Buzul Çağlar
Dünya´nın iklim dengesi son bir milyon yıl içerisinde, sekiz kez bozulup yeniden kuruldu. Yani dünya sekiz kez buzul çağı yaşadı. Yağan kar, sıkışarak buza dönüştü; dağlarda buzul örtüleri oluşturdu. On binlerce yıllık zaman sürecinde büyüyerek birkaç kilometre kalınlığa ulaşan buzullar, Avrupa ve ABD´nin ortalarına dek yayılarak yeryüzü üzerinde çeşitli aşınım ve birikim şekilleri oluşturdular. Buz örtüleri, birkaç bin yıl içinde hızla eriyerek yeniden bugünkü sınırlarına çekildiler.
Buzul dönemleri 70-80 bin yıllık bir süreç içinde giderek soğuyan bir iklim modeli yansıtıyor, havanın en çok soğuduğu, buzulların en kalın ve yaygın olduğu pik döneminde ise buzul dönemi sona eriyor. 8-10 bin yıl gibi nispeten kısa süren buzul arası dönemde hava ısınıyor ve kıtaları işgal etmiş 2-3 bin metre kalınlıktaki buzullar eriyerek tekrar kutuplardaki konumlarına çekiliyorlar.
Dünya´nın bir seri buzul çağları geçirmiş olduğu 19.asırdan beri bilinmektedir. Bu bilgi temel olarak jeolojik kaynaklıdır. Buzulların hareketiyle çizilmiş, sürüklenmiş ve parlatılmış kayalar, rüzgar ve suların oluşturamadığı ve ancak uzun süre var olan buzullarla açıklanabilen yüzey şekilleri; büyük kütleli buzulların oluşturduğu yataklar ve bu yataklarda kalan kum benzeri birikintiler; üstelik tüm bu oluşumların katmanlar oluşturması, Dünya´nın bir seri buzul çağı geçirdiğini göstermiştir. Bu oluşumlar Asya, Avrupa ve Amerika´nın kuzey enlemlerinde görünmektedir ve en eski katman, Dünya´nın 500 milyon yıl kadar önce ilk etkin buzul çağını yaşadığını göstermektedir.
Yeni Bir Buzul Çağı
Son buzul dönemi günümüzden yaklaşık 18 bin yıl önce sona erdi ve dünyamız buzul arası döneme girerek yavaş yavaş ısınmaya başladı. Halen bu dönemin içindeyiz. İklim verileri, iklimin giderek ısındığını ortaya koyuyor. Bu durumda, gelecekte yeni bir buzul dönemi görülmüyor. Bunun nedeni ise son yüzyılda, insanoğlunun, endüstrileşme sonucu atmosfere daha çok sera gazı salması olarak gösteriliyor.
Buzul devirlerinden sonuncusu yaklaşık 130 bin yıl önce başlamış ve yaklaşık 14 bin yıl önce sona ermiştir.
Kaynak: http://www.supermeydan.net/forum449/thread90655.html
İsa Orhan / Çıldır Manşet
